Sử dụng đất sai mục đích có bị thu hồi đất không?

Sử dụng đất sai mục đích có bị thu hồi đất không và Các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai là những thắc mắc mà nhiều khách hàng đã gửi đến BannhaTanBinh trong thời gian qua. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết giúp khách hàng có thể giải đáp thắc mắc về việc thu hồi đất do sử dụng đất sai mục đích.

Sử dụng đất sai mục đích có bị thu hồi đất không? 

Anh Long (Đồng Tháp) có thắc mắc như sau:

“Chào BannhaTanBinh,

Gia đình tôi đang canh tác trồng lúa nhiều năm nay trên mảnh đất với diện tích 1,5 công (1500 mét vuông). Do ba mẹ chỉ có chị gái và tôi nên đã cho mỗi đứa con 250 mét vuông đất trên để xây nhà ở hoặc làm ăn. Lúc chị gái tôi tiến hành lấp đất trồng lúa để xây cửa hàng bán tạp hóa, thì cơ quan ở địa phương có đến xem xét và quyết định xử phạt hành chính với số tiền 3.000.000 đồng do tự ý chuyển mục đích sử dụng đất. 

Do tôi sắp cưới vợ và muốn ra riêng nên đã tiến hành xây nhà trên phần đất trồng lúa mà ba mẹ cho. Trong quá trình xây nhà, cơ quan có thẩm quyền đã thông báo sẽ thu hồi phần đất mà gia đình tôi sử dụng sai mục đích. Ba mẹ tôi rất bối rối vì không rõ quyết định này của cơ quan nhà nước có đúng pháp luật hay không? Cho hỏi trường  hợp sử dụng đất sai mục đích có bị thu hồi đất không?”

Giải đáp:

Cảm ơn anh Long đã gửi vướng mắc đến BannhaTanBinh, chúng tôi xin giải đáp như sau:

Căn cứ theo Điều 6 Luật Đất đai 2013, một trong những nguyên tắc sử dụng đất mà pháp đặt ra đó là người dân cần sử dụng đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và đúng mục đích sử dụng đất. 

Theo đó, trường hợp người sử dụng đất vi phạm nguyên tắc trên sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai (cụ thể là Nghị định 91/2019/NĐ-CP), và cũng có thể sẽ bị cơ quan có thẩm quyền quyết định thu hồi đất. 

Liên quan đến việc thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai tại Điều 64 Luật Đất đai 2013, cụ thể đối với trường hợp sử dụng đất sai mục đích, thì cơ quan nhà nước tiến hành thu hồi đất khi hành vi vi phạm đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

• Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất;
• Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm.

Như thông tin anh Long chia sẻ, trước đó chị gái của anh tiến hành san lấp 250 mét vuông đất trồng lúa của gia đình để xây cửa hàng bán tạp hóa, thì cơ quan có thẩm quyền quyết định xử phạt hành chính với số tiền 3.000.000 đồng do tự ý chuyển mục đích sử dụng đất trái phép. Hiện nay, anh tiếp tục thực hiện xây nhà trên phần đất trồng lúa mà ba mẹ cho và bị cơ quan có thẩm quyền thông báo sẽ thu hồi phần đất mà gia đình anh sử dụng sai mục đích. Có thể thấy, quyết định thu hồi đất trong trường hợp này là có căn cứ bởi gia đình anh đã sử dụng đất trồng lúa không đúng mục đích ghi trên Giấy chứng nhận, cụ thể là hành vi tự ý chuyển đổi sang đất phi nông nghiệp trái phép (xây cửa hàng tạp hóa, nhà ở). 

Do hành vi sử dụng đất không đúng mục đích đã bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính với hình thức phạt tiền, cho nên việc anh Long lại tiếp tục vi phạm về sử dụng đất trồng lúa sai mục đích (xây nhà ở), thì sẽ bị Nhà nước thu hồi những phần đất mà gia đình anh có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai.

Như vậy, khi người dân sử dụng đất sai mục đích thì hoàn toàn có khả năng bị cơ quan nhà nước ra quyết định thu hồi đất trong trường hợp đã bị xử phạt vi phạm hành chính về việc sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục tái phạm. 

Các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai 

Trong quá trình sử dụng đất trên thực tế, khi người sử dụng đất có những vi phạm làm ảnh hưởng đến công tác quản lý hành chính về đất đai hoặc các cơ quan có thẩm quyền có sai sót trong quá trình thực hiện các thủ tục có liên quan như giao đất, cho thuê đất. 

Căn cứ theo cơ sở pháp lý tại khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013, các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai bao gồm:

• Trường hợp sử dụng đất sai mục đích sẽ bị thu hồi khi có đủ hai yếu tố:

• Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất;
• Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm.

• Người sử dụng đất cố ý hủy hoại đất;
• Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền;
• Đất không được chuyển nhượng, tặng cho theo quy định mà lại thực hiện nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho;
• Đất được Nhà nước giao để quản lý mà để bị lấn, chiếm;
• Đất không được chuyển quyền sử dụng đất theo quy định mà người sử dụng đất do thiếu trách nhiệm để bị lấn, chiếm;
• Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không chấp hành;
• Đất trồng cây hằng năm không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn 18 tháng liên tục; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn 24 tháng liên tục;
• Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư:

• Trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án; 
• Khi hết thời hạn được gia hạn mà vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất, tài sản gắn liền với đất, trừ khi do bất khả kháng.

Trên đây là bài viết nhằm giải đáp thắc mắc về việc sử dụng đất sai mục đích có bị thu hồi đất không và các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai. Trong trường hợp anh Long hoặc bạn đọc còn bất kỳ vướng mắc nào khác liên quan đến việc thu hồi đất do sử dụng đất sai mục đích, vui lòng nhấc máy gọi ngay số 0989 19 98 98 để được hỗ trợ chính xác nhất!

>> Xem thêm bài viết: Mức phạt khi sử dụng đất sai mục đích 2023?